Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In (문재인) nhậm chức ngày 10/5/2017. Ngày 09/11/2019 đánh dấu nhiệm kỳ của ông Moon đã bước qua nửa chặng đầu tiên.
Để đánh dấu một nửa nhiệm kỳ vừa qua, Tổng thống sẽ tham gia buổi trò chuyện trực tiếp với người dân trên sóng truyền hình trực tiếp. Chương trình đặc biệt này mang tên: Đối thoại với quốc dân 2019, Quốc dân hỏi (2019 국민과의 대화, 국민이 묻는다), được truyền hình trực tiếp trên đài MBC vào lúc 20h tối ngày 19/11/2019.
Buổi gặp gỡ đặc biệt này sẽ không có kịch bản từ trước, toàn bộ các câu hỏi sẽ do 300 người dân có mặt trong ngày hôm đó trực tiếp trao đổi với tổng thống. Người dân muốn tham gia chương trình này có thể đăng ký từ ngày 10 đến ngày 16/11/2019 trên website của đài MBC và danh sách tham gia sẽ được ban tổ chức lựa chọn hoàn toàn ngẫu nhiên.
Tổng thống Moon Jae In hứa đây sẽ là buổi đối thoại chân thành và thoải mái nhất. Để minh chứng cho điều này, chương trình đã mời MC là ca sĩ kiêm DJ chuyên nghiệp Bae Chul Soo chứ không phải chính khách hay nhà báo chuyên nghiệp nào khác.
Những điểm sáng
Nhìn lại nửa chặng đường đã qua, kể từ khi tổng thống Moon Jae In lên nắm quyền, hai miền Nam-Bắc đã tổ chức ba lần hội nghị thượng đỉnh liên Triều, và cuộc hội đàm đầu tiên giữa lãnh đạo Hàn-Triều-Mỹ tại Bàn Môn Điếm.
Chính phủ của tổng thống Moon Jae In cũng đã xúc tiến hợp tác ngoại giao với 4 nước láng giềng, tổ chức 9 cuộc hội đàm thượng đỉnh Hàn-Mỹ, đóng vai trò tích cực trong vấn đề phi hạt nhân hóa, thiết lập hòa bình trên bán đảo Hàn Quốc. Trong quan hệ với Nhật Bản, Hàn Quốc vẫn duy trì đường lối tách biệt ngoại giao với các vấn đề trong lịch sử để xúc tiến hợp tác, đối thoại với Tokyo.
Ở lĩnh vực kinh tế, Hàn Quốc đã trở thành thành viên thứ 7 của “câu lạc bộ 3050” (các quốc gia có dân số trên 50 triệu người và thu nhập bình quân đầu người trên 30.000 USD).
Những chông gai
Tuy nhiên tỷ lệ ủng hộ đối với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In ngày càng giảm, được cho là do những lo lắng đối với các hoạt động kinh tế của chính quyền.
Cuộc thăm dò của Gallup Korea tháng 5/2019 cho thấy, 45% số người được hỏi cho rằng, ông Moon Jae In đang lãnh đạo kém, thể hiện sự chia rẽ trong dư luận. Điều này thể hiện sự khác biệt rõ ràng so với cuộc thăm dò chỉ 1 năm trước, khi đó tổng thống Moon Jae In đạt mức ủng hộ cao nhất, trong bối cảnh Hàn Quốc thúc đẩy thành công hội nghị thượng đỉnh liên Triều đầu tiên vào tháng 4/2018.
Tuy nhiên, không giống như nhiều nhà lãnh đạo thế giới khác, tổng thống Moon Jae In không phải lo lắng về việc tái đắc cử. Điều 70 của hiến pháp Hàn Quốc áp đặt giới hạn chỉ giao một nhiệm kỳ cho mỗi nhà lãnh đạo.
Nhiệm vụ lớn nhất trước mắt của ông Moon là nỗ lực duy trì đủ sự ủng hộ của người dân để tiếp tục nhiệm kỳ tổng thống cho đến cuối cùng. Hiện một kiến nghị gần đây kêu gọi luận tội ông Moon đã thu hút được hơn 250.000 người ký.
Sự ủng hộ ngày càng giảm đối với ông Moon được cho là do người dân Hàn Quốc đang nghi ngờ vào hoạt động điều hành kinh tế của chính quyền. Khoảng một nửa GDP của Hàn Quốc phụ thuộc vào xuất khẩu. Trong bối cảnh nhu cầu xuất khẩu toàn cầu yếu, đặc biệt là các sản phẩm sản xuất điện như chất bán dẫn, đã tác động mạnh đến kinh tế của nước này. Điều này khiến GDP sụt giảm nhanh hơn dự kiến trong những tháng gần đây.
Ngân hàng Quốc gia Hàn Quốc (BOK) xác nhận tỷ suất GDP quý 1 ở mức 0,4%, đánh dấu mức giảm lớn nhất kể từ năm 2008. Theo kế hoạch, BOK sẽ công bố mức tăng trưởng hàng năm một lần nữa vào tháng 7 tới, và những con số này được dự kiến là sẽ không mấy tích cực. Ngân hàng này đã từng cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2019 trong năm nay.
Tỷ lệ việc làm cũng đang được chú ý, vì đây là lĩnh vực trọng tâm trong chính sách kinh tế mà Tổng thống Moon đưa ra ở đầu nhiệm kỳ. Việc chính quyền của ông tăng mức lương tối thiểu theo luật định lên 11% vào năm 2019 tác động đáng kể đến các doanh nghiệp nhỏ, buộc nhiều doanh nghiệp phải đóng cửa và dẫn đến tình trạng thất nghiệp gia tăng.
Mức lương tối thiểu tăng hơn 16% trong năm 2018, khiến mức chi quá cao, dẫn đến nhiều doanh nghiệp không thể tiếp tục hoạt động. Tác động này khiến mức chi trợ cấp thất nghiệp của Hàn Quốc tăng 58% trong khoảng thời gian tổng thống Moon tại chức. Một trong những phân khúc bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong xã hội là thanh thiếu niên. Một tỷ lệ lớn trong số họ đã tham gia cuộc biểu tình trong giai đoạn 2016-2017 nhằm lật đổ cựu tổng thống Park Geun Hye. Họ đã mong chờ một tương lai tương sáng hơn dưới thời tổng thống Moon Jae In.
Một thách thức khác là sự tiến triển chậm chạp trong chính sách với Bắc Hàn. Ông Moon đã tự định vị mình là trung gian hòa giải giữa Bắc Hàn và Mỹ nhưng ngày càng cho thấy mình chỉ đóng vai trò một người quan sát thụ động. Quan hệ liên Triều dường như tiếp tục đi xuống và cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa giữa Mỹ và Bắc Hàn vẫn đang bế tắc.
Những diễn biến này cho thấy tổng thống Moon Jae In có khởi đầu đầy chông gai cho nửa nhiệm kỳ cuối của mình. Tổng thống Moon có còn chưa tới 6 tháng trước cuộc bầu cử quốc hội vào ngày 15/4/2020 để có thể thực hiện những cam kết của mình một cách dễ dàng. Nếu đảng cầm quyền thất cử, ông Moon có nguy cơ trở thành vị tổng thống không còn có nhiều ảnh hưởng tới các chính sách của Hàn Quốc.
XEM THÊM:
