Bị nợ lương: Có thể xin gia hạn cư trú sau khi hết hợp đồng

Từ tháng 10 năm 2013, nếu người lao động nước ngoài yêu cầu trung tâm dịch vụ khách hàng dành cho người nước ngoài của Công ty bảo hiểm Samsung trả lương thôi việc một tháng trước khi xuất cảnh thì có thể nhận tiền bảo hiểm đồng thời đổi ra ngoại tệ ngay tại sân bay quốc tế Incheon sau khi hoàn tất thủ tục xuất cảnh.

1. Thời hạn có thể yêu cầu chủ tuyển dụng lao động trả lương nợ đọng?

Theo điều 49 Luật Lao động cơ bản, quyền đòi chủ sử dụng lao động chi trả lương còn nợ có hiệu lực trong vòng ba năm, đối với nợ lương thì tính từ ngày ấn định trả lương, còn đối với lương thôi việc thì tính từ ngày thôi việc. Thời hạn hưởng bảo hiểm bảo lãnh lại là hai năm. Vậy nên khi vấn đề phát sinh, quí vị nên xin trợ giúp pháp luật càng sớm càng tốt.

2. Trình tự và phương thức để yêu cầu chủ tuyển dụng lao động trả nợ lương?

Nếu bị nợ lương quá 14 ngày so với hạn định phát lương, người lao động có thể tới Sở Tuyển dụng và Lao động nơi quản lý công ty để tố cáo. Các Trung tâm lao động nước ngoài gần nhất sẵn sàng hướng dẫn miễn phí cho người lao động nước ngoài. Quí vị cũng có thể tố cáo trực tiếp bằng thư, thư điện tử hoặc trực tiếp tới cơ quan hữu quan. Quyền đòi nợ lương có hiệu lực ba năm, nhưng nếu kiện dân sự và thắng kiện thì thời hạn đòi nợ lương sẽ được kéo dài thành 10 năm.

3. Thời hạn đòi nợ lương và các khoản nợ giữa các cá nhân như nhau, đều là 10 năm.  Gia hạn thời gian cư trú để thực hiện thủ tục pháp lý trong việc đòi nợ lương?

Theo quy định hiện hành, hợp đồng lao động có thời hạn là ba năm và có thể được gia hạn trong 1 năm 10 tháng. Nếu gần hết thời gian được phép cư trú mà vẫn bị chủ sử dụng nợ lương, người lao động nước ngoài có thể khiếu nại vấn đề này với Bộ Lao động và sẽ được phép gia hạn thời gian cư trú. Trong trường hợp này, nếu có giấy xác nhận chủ sử dụng nợ lương, người lao động sẽ được cấp thị thực tạm trú loại G-1. Loại visa này sẽ được gia hạn ba tháng một lần trong suốt thời gian tố tụng dân sự và thực hiện các thủ tục pháp lý. Trong trường hợp buộc phải xuất cảnh, người lao động nước ngoài có thể ủy thác cho bạn bè hoặc người thân ở Hàn Quốc tiếp tục thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết.

4. Có thể lĩnh bảo hiểm thôi việc và chuyển đổi thành ngoại tệ ở sân bay khi về nước?

Từ tháng 10 năm 2013, nếu người lao động nước ngoài yêu cầu trung tâm dịch vụ khách hàng dành cho người nước ngoài của Công ty bảo hiểm Samsung trả lương thôi việc một tháng trước khi xuất cảnh thì có thể nhận tiền bảo hiểm đồng thời đổi ra ngoại tệ ngay tại sân bay quốc tế Incheon sau khi hoàn tất thủ tục xuất cảnh. Nếu tiền bảo hiểm mãn hạn về nước ít hơn tiền thôi việc thì chủ sử dụng phải trả cho người lao động khoản chênh lệch đó. Các giấy tờ cần thiết khi đăng ký nhận tiền trợ cấp thôi việc tại Cơ quan quản lý lương hưu quốc gia bao gồm hộ chiếu, thẻ cư trú nước ngoài, bản sao tài khoản ngân hàng và vé máy bay ghi rõ xuất cảnh trong vòng một tháng.

5. Người lao động có thể được hoàn trả bảo hiểm lương hưu tại sân bay khi về nước?

Dịch vụ hoàn lương hưu được khấu trừ từ lương hàng tháng cũng được thực hiện tại sân bay. Nếu chuyến bay cất cánh tại sân bay Incheon từ 11 giờ sáng tới 12 giờ đêm trong tuần thì trước hết, quí vị làm thủ tục đăng ký với các chi nhánh của Cơ quan quản lý lương hưu quốc gia. Sau đó, trong ngày bay, quí vị tới Trung tâm tư vấn khách hàng tại sân bay Incheon, nhận phiếu thanh toán, mang tới ngân hàng đổi lấy biên lai nhận tiền. Sau khi hoàn tất thủ tục xuất cảnh, quí vị sẽ được nhận khoản tiền hoàn trả lương hưu từng đóng.

6.  “Chế độ trả nợ thay” là gì?

“Chế độ trả nợ thay” là chế độ bảo đảm trả nợ lương cho người lao động trong trường hợp doanh nghiệp phá sản. Nhà nước sẽ thay chủ doanh nghiệp trả lương, tiền làm thêm và tiền thôi việc cho người lao động. Chế độ này chỉ áp dụng với những doanh nghiệp có dưới 300 nhân viên. Nếu là cơ sở nông lâm ngư nghiệp thì phải là cơ sở có trên năm lao động làm việc thường xuyên mới là đối tượng áp dụng của chế độ này.

7.  Những đối tượng được áp dụng “Chế độ trả nợ thay”?

Để được hưởng khoản tiền này, doanh nghiệp hoặc nơi làm việc phải thuộc đối tượng được áp dụng bảo hiểm tai nạn lao động và đã hoạt động kinh doanh hơn sáu tháng trước khi bị phá sản. Những lao động xin thôi việc từ một đến ba năm trước khi doanh nghiệp phá sản là đối tượng được áp dụng chế độ này. Khoản tiền được hưởng là ba tháng lương và tiền thôi việc tính trong ba năm. Trong vòng hai năm kể từ ngày doanh nghiệp được công nhận là giải thể hoàn toàn, người lao động có thể đăng ký nhận khoản tiền nợ này tại các văn phòng lao động ở khu vực mình sinh sống. Tuy nhiên, thủ tục và những giấy tờ cần chuẩn bị khá phức tạp, quí vị nên đăng ký thông qua các văn phòng luật sư chuyên về các vụ án lao động (luật sư lao động).

8. Địa chỉ cung cấp thông tin liên quan đến vấn đề chủ tuyển dụng nợ lương?

Nếu có quí vị là người lao động Việt Nam tại Hàn Quốc không may bị chủ sử dụng lao động nợ lương hay có những băn khoăn thắc mắc gì về vấn đề này, hãy gọi đến Trung tâm hỗ trợ lao động nước ngoài theo số 1644-0644 rồi bấm số 3 để nghe tư vấn bằng tiếng Việt. Tổng đài của Trung tâm tư vấn của Bộ Tuyển dụng và Lao động Hàn Quốc trên cả nước là 1350. Số điện thoại của Trung tâm tư vấn người lao động nước ngoài chi nhánh Ansan là 1577-0071 (bấm tiếp số 3 để xin tư vấn bằng tiếng Việt).