Hàn Quốc – Dân tộc màu Trắng & triết lý về màu Đỏ

Người Hàn Quốc không viết tên bằng bút đỏ, vì việc đó có ý nghĩa chỉ người đã chết. Người chết cũng thường được quấn lại bằng tấm vải màu đỏ, hoặc người Hàn Quốc khi xưa nếu cho rằng có ma quỷ đang theo mình thì rải hạt đậu đỏ để đuổi chúng đi.

Giữ thói quen từ những năm đi học phổ thông, đến tận bây giờ tôi vẫn dùng bút đỏ, xanh, đen để làm nổi bật những kế hoạch, những việc phải làm được viết trong sổ tay hoặc lịch bàn, nhất là bút bi màu đỏ, càng đỏ càng nổi bật. Nhưng có một trải nghiệm nhỏ về sự khác biệt văn hóa giữa Việt Nam và Hàn Quốc làm cho tôi thay đổi thói quen không còn dùng bút bi màu đỏ một cách tùy tiện khi sống ở Hàn Quốc.

Khi còn đi dạy Tiếng Việt cho các bé con lai Hàn – Việt ở một trung tâm  Đa Văn hóa, đó là buổi đầu tiên tôi đi dạy, vào cuối giờ học tôi phải ghi sổ báo bài cho các em. Có một quyển báo bài không ghi tên học sinh, sổ của em màu tối thế là tiện có cây bút bi màu đỏ tôi định viết tên em vào thì em học sinh đứng gần đó nói với tôi “이름을 빨간색으로 쓰시면 안 돼요!”.

Tôi giật mình buông bút, cũng may chưa viết tên học sinh lên đó. Tôi hỏi tại sao thì em nói rằng viết tên bằng bút màu đỏ có ý nghĩa rằng người mang tên đó là người chết!!! Tôi hoảng hốt vì một sự thiếu hiểu biết văn hóa có thể gây ra hiểu lầm to lớn đến dường nào, và tất nhiên cũng xấu hổ vì một phen ‘được’ học sinh ‘chỉnh’.

Người Hàn Quốc không viết tên bằng bút đỏ, vì việc đó có ý nghĩa chỉ người đã chết. Người chết cũng thường được quấn lại bằng tấm vải màu đỏ, hoặc người Hàn Quốc khi xưa nếu cho rằng có ma quỷ đang theo mình thì rải hạt đậu đỏ để đuổi chúng đi.

Các bạn từng học về văn hóa Hàn Quốc chắc cũng biết rằng vào ngày Đông chí (동지), ngày có đêm dài nhất trong một năm. Người Hàn Quốc quan niệm rằng vào Đông chí ma quỷ rất nhiều nên họ có truyền thống ăn cháo đậu đỏ (팥죽) vào ngày này để xua đuổi ma quỷ. Có lẽ vì thế mà ngoài việc dùng để chấm bài thi thì bút đỏ ít được dùng như bút chì, bút bi đen và xanh.

Vậy thì người Hàn Quốc có cảm nhận gì về những màu sắc khác nhỉ? Người Hàn Quốc khi xưa và cho đến tận bây giờ vẫn quan niệm họ là ‘dân tộc màu trắng’, họ mặc áo hanbok màu trắng từ trong sinh hoạt hằng ngày đến những ngày lễ và giỗ quan trọng.

Màu trắng trong tư tưởng của người Hàn Quốc là màu của ‘Ánh sáng’, sự sạch sẽ và thuần khiết. Và với một đất nước được bao phủ bởi 3/4 núi rừng thì màu xanh lục tượng trưng cho núi rừng. màu xanh dương là biển cả và nước, là màu mát mẻ của thiên nhiên, sinh mệnh con người và sự trù phú. Màu đen tượng trưng cho sự tăm tối. Màu đỏ ngoài ý nghĩa là cái chết, nó còn tượng trưng cho hai điều bất diệt là lửa và tình yêu…

Thật thú vị phải không các bạn? Người Việt Nam chúng ta rất kị màu trắng vì quan niệm nó là màu chết chóc, ngược lại người Hàn Quốc lại yêu thích màu trắng, xem nó là màu dân tộc. Màu đỏ được người Việt chúng ta xem là màu may mắn và sung túc thì nó được tượng trưng là màu của sự chết trong quan niệm người Hàn Quốc…

Các bạn cũng cẩn thận đừng dùng bút bi đỏ viết tên nhé!

XEM THÊM: Hàn Quốc vô sắc vì 90% người Hàn không muốn bị nổi bật giữa đám đông ~ tốt hay xấu?