Ngày 19/4/2021, Bộ Tư pháp Hàn Quốc tuyên bố sẽ áp dụng “Chính sách hỗ trợ có điều kiện đối với trẻ em bất hợp pháp sinh ra ở Hàn Quốc.”
Theo chính sách này, trẻ em người nước ngoài đang cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc sẽ được cấp tư cách lưu trú có điều kiện nếu đảm bảo các điều kiện:
- Sinh ra ở Hàn Quốc
- Cư trú ở Hàn Quốc từ 15 năm trở lên
- Đang theo học trường cấp 2 hoặc cấp 3 hoặc đã tốt nghiệp cấp 3 ở Hàn Quốc.
① 국내에서 출생
② 15년 이상 국내에서 체류
③ 신청일 기준 국내 중‧고교 재학 또는 고교 졸업
Để đăng ký, đến văn phòng của Cục QLXNC gần nơi ở để khai báo và đăng ký.
Trẻ em nước ngoài phải đảm bảo đáp ứng cả 3 điều kiện này mới có thể được hợp pháp hoá visa. Tức, trẻ em sinh ra ở nước ngoài và nhập cảnh cùng bố mẹ hoặc trẻ em chưa tốt nghiệp tiểu học ở Hàn Quốc sẽ không được ưu tiên theo chính sách này.
Để được xét duyệt là đối tượng ưu tiên, trẻ phải tốt nghiệp tiểu học trước ngày 28/2/2021. Chính sách ưu tiên cấp tư cách lưu trú có điều kiện cho trẻ nước ngoài bất hợp pháp sẽ chỉ được áp dụng trong vòng 4 năm, từ ngày 19/4/2021 đến ngày 28/2/2025.
Tại thời điểm nộp hồ sơ, trẻ em đang học cấp 2 và cấp 3 nếu vẫn đến trường đầy đủ và học tập chăm chỉ, chấp hành tốt theo pháp luật Hàn Quốc thì sẽ được Bộ Tư pháp trao tư cách cư trú D-4 để tiếp tục học tập.
Nếu trẻ đã tốt nghiệp cấp 3 thì sau quá trình xét duyệt, trẻ sẽ được hỗ trợ cung cấp tư cách cư trú phù hợp với nhu cầu và mong muốn, ví dụ như học tiếp đại học hoặc kiếm việc làm. Nếu không đáp ứng đủ điều kiện trên, trẻ sẽ được cấp visa cư trú tạm thời G-1 trong một năm để có thể đáp ứng các tiêu chuẩn về chấp hành luật pháp, xin việc hay thi đại học.
Tuy nhiên, trong quá trình cư trú, nếu trẻ phạm pháp, có các hành vi vi phạm các tiêu chuẩn và quy định của Bộ Tư pháp Hàn Quốc thì có thể không được phép gia hạn visa hoặc tước bỏ tình trạng lưu trú hiện tại.
Để con mình được hưởng chế độ cấp tư cách lưu trú có điều kiện trên, cha mẹ phải khai báo và nộp tiền phạt (sẽ được miễn giảm từ 30 ~100% so với số tiền ban đầu tuỳ theo từng thời điểm nộp tiền).
Cha mẹ của trẻ em cư trú bất hợp pháp thuộc diện được cấp tư cách lưu trú cũng được tạm thời hoãn xuất cảnh khỏi Hàn Quốc và được cấp visa G-1 cho đến khi trẻ đến tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, sau khi trẻ đủ tuổi trưởng thành thì cha mẹ phải tự nguyện rời khỏi Hàn Quốc, nếu không sẽ bị cưỡng chế trục xuất và không thể tái nhập cảnh.
Những đứa trẻ nằm ngoài rìa xã hội
“Con sinh ra ở Hàn Quốc, nói tiếng Hàn, ăn cơm Hàn nhưng không phải là người Hàn Quốc”.
Những trẻ em sinh ra trong gia đình có bố mẹ là người cư trú bất hợp pháp được gọi với cái tên 미등록 이주 아동. Vì bố mẹ là dân nhập cư bất hợp pháp nên các em từ khi sinh ra đã không có giấy khai sinh, cũng không có cách nào để hợp thức hoá tư cách cư trú. Các em không được lựa chọn việc sinh ra ở Hàn Quốc, vẫn phải sống như người Hàn, nhưng lại không được thừa nhận ở Hàn Quốc.
Dựa theo hồ sơ nhập cư năm 2020, Bộ Tư pháp thống kê có 8.466 trẻ vị thành niên nhập cảnh trái phép vào Hàn Quốc. Tuy nhiên đây chỉ là con số tượng trưng, vì còn một lượng lớn con em của những cha mẹ bất hợp pháp không được thống kê. Chúng không hề tồn tại trên bất cứ loại giấy tờ nào.
Từ tháng 7/2020, chính phủ Hàn Quốc đã ra sắc lệnh yêu cầu trẻ em cư trú bất hợp pháp cũng phải đến trường học hết cấp 2. Theo số liệu của Bộ Giáo dục Hàn Quốc, tỷ lệ học sinh trung học chỉ bằng 10% tỷ lệ học sinh tiểu học đối với trẻ em nhập cư không có giấy tờ tùy thân. Tính đến năm 2020, cả nước có 2.698.716 học sinh tiểu học và 1.337.320 học sinh trung học, đây là một sự chênh lệch khá lớn.
Có thể nói, trẻ em bất hợp pháp nằm ngoài vanh đai quan tâm của xã hội. Các em gặp khó khăn về giấy tờ khi xin học, lúc ốm đau cũng không được nhận bảo hiểm nên một lần khám cảm cúm cũng mất ít nhất là 50.000 KRW. Khi được hỏi, những đứa trẻ này trả lời: “Con không được ốm, vì nếu ốm cha mẹ sẽ vất vả nhiều.”
Ở Hàn Quốc, vì lí do nhân đạo nên trẻ vị thành niên không bị cưỡng chế trục xuất, nhưng đến khi tròn 20 tuổi (tuổi Hàn Quốc) thì bắt buộc phải xuất cảnh. Những ai muốn sinh sống ở Hàn Quốc phải trở về quê hương, xin lại quốc tịch và làm các thủ tục chính thức để nhập cảnh lại. Nhưng những trẻ em này liệu có thể thích nghi trên mảnh đất quê hương khi chúng hoàn toàn không biết gì, kể cả tiếng mẹ đẻ?
Theo Bộ Tư pháp Hàn Quốc, những trẻ em nước ngoài không được giáo dục đầy đủ, khi sống ở Hàn Quốc một thời gian dài sẽ khó thích nghi nếu trở về quê hương, về sau có thể nảy sinh tư tưởng thù ghét, bất mãn với Hàn Quốc và nếu để mặc hiện tượng này xảy ra sẽ nảy sinh những xung đột xã hội lớn hơn.
Tổng hợp từ Hi Korea
