Tháng 5/2019, câu chuyện của Joe Tippens, một người đàn ông Oklahoma chữa khỏi bệnh ung thư nhờ vào loại thuốc tẩy giun dành cho chó có giá 5USD được chia sẻ rầm rộ trên khắp các trang mạng.
Năm 2016, Tippens được chẩn đoán ung thư phổi. Tháng 1/2017, bác sĩ cho biết các tế bào ung thư đã xâm lấn ra khắp cơ thể, bao gồm gan, tụy, xương… và ông chỉ còn khoảng 3 tháng cuối.
Thay vì từ bỏ hy vọng, Tippens quyết định dùng thuốc tẩy giun chó, cùng một liều bổ sung vitamin E mỗi ngày và CBD – một dạng hợp chất hóa học có nguồn gốc từ cây gai dầu/cần sa (marijuana). Sau ba tháng thử nghiệm, ảnh quét cho thấy cơ thể Tippens không còn dấu hiệu của tế bào ung thư và ông được xác nhận đã hoàn toàn khỏi bệnh.
Từ cơn sốt về thuốc trị ung thư ở Hàn Quốc..
Câu chuyện kỳ diệu về thuốc tẩy giun chó của Tippens được chia sẻ trên toàn thế giới nhưng Hàn Quốc có lẽ là quốc gia chịu tác động lớn nhất. Tháng 9, Fenbendazole – thuốc tẩy giun dành cho chó mèo – nhanh chóng hết hàng và trở thành một trong 10 sự kiện y tế lớn nhất được chuyên trang y dược Korea Biomedical Review bình chọn.
Trong nỗi tuyệt vọng mang tên ung thư, không ít các bệnh nhân đã liều mình thử nghiệm cách điều trị mới và chia sẻ tình trạng sức khỏe trên Youtube. Trong số này có ca sỹ kiêm diễn viên hài Kim Chul Min (53 tuổi), người đang mắc ung thư phổi giai đoạn 4.
Kim khẳng định sau khi học theo Tippens vào hồi tháng 11, những cơn đau của anh đã thuyên giảm hẳn. Không chỉ chia sẻ trên mạng xã hội Facebook, tuyên bố của anh cũng được phát sóng trên cả đài truyền hình quốc gia KBS, bất chấp những khuyến cáo của cơ quan y tế Hàn Quốc về tính xác thực của thuốc và những tác dụng phụ đi kèm.
Cũng trong khoảng thời gian này, lần lượt một số các video clip bàn về tác dụng của fenbendazole bằng tiếng Hàn được chính các bác sỹ trong ngành đăng tải trên Youtube tiếp tục thổi bùng lên cơn sốt về thuốc tẩy giun chó ở Hàn Quốc.
Nổi bật trong số này là video clip mang tên “Thuốc tẩy giun chó có an toàn cho người?” đăng tải hồi đầu tháng 10 của Kim Ja Young, một bác sỹ ung bướu xạ trị Hàn Quốc, với tuyên bố khẳng định tính an toàn của fenbendazole.
Bà thậm chí còn đi xa hơn khi đưa ra hướng dẫn cụ thể về liều lượng sử dụng cho bệnh nhân ung thư cùng khẳng định: “Bất kể thuốc có tác động chống ung thư hay không, đây là loại thuốc an toàn.”
Video này nhanh chóng nhận được nhiều chỉ trích từ cộng đồng y học Hàn Quốc.
Cũng vào tháng 10, Ezra Hangjun Jang, người tự giới thiệu là một bác sỹ nội khoa người Mỹ gốc Hàn hiện đang điều hành Trung tâm Y tế Ezra ở New York, cho biết fenbendazole có thể là một loại thuốc chống ung thư lý tưởng bởi khả năng tiêu diệt tế bào ung thư, ngăn chặn quá trình chuyển hóa đường cùng cấu trúc phân tử tránh được hiện tượng kháng đa thuốc.
Theo Jang, lý do các hãng dược phẩm không tiến hành thử nghiệm fenbendazole là vì hợp chất rẻ tiền này không mang lại lợi ích về mặt kinh tế. Do đó, ông khuyến khích các bệnh nhân ung thư hãy lên tiếng yêu cầu chính phủ tiến hành một nghiên cứu chính thức nhằm phát triển fenbendazole thành thuốc chống ung thư.
Không lâu sau đó, một thư kiến nghị đã được đưa lên trang web thỉnh nguyện Cheong Wa Dae vào ngày 4/11, yêu cầu chính phủ thực hiện thử nghiệm lâm sàng chứng tỏ tác động chống ung thư của fenbendazole. Hơn 4500 chữ ký ủng hộ đã nhanh chóng được thu thập chỉ trong tuần đầu tiên đăng tải.
Bất chấp những cảnh báo của cơ quan y tế về cơ sở về sự thiếu hụt cơ sở khoa học trong cách điều trị cùng nhiều trường hợp phải cấp cứu vì hoại tử đường ruột và tác dụng phụ khác do dùng fenbendazole quá liều, nguồn dự trữ thuốc tẩy giun chó tại các hiệu thuốc vẫn nhanh chóng bị cạn kiệt, nhiều bệnh nhân còn đặt mua thuốc từ nước ngoài.
… đến hy vọng mới về điều trị COVID-19
Ngày 5/6/2020 vừa qua, thuốc tẩy giun lại một lần nữa trở thành chủ đề được tìm kiếm nhiều nhất trên mạng ở Hàn Quốc và nằm trong TOP 10 từ khóa nóng nhất trên Naver.
Giải thích cho hiện tượng này là tin tức mới nhất được đăng tải khi hãng dược phẩm Daewoong Hàn Quốc (대웅제약) công bố kết quả thí nghiệm trên động vật cho thấy Niclosamide – một hợp chất trong thuốc tẩy giun sán – thực sự có tác dụng trong điều trị COVID-19.
Theo đó, virus corona chủng mới tại các mô phổi ở bệnh nhân viêm phổi do COVID-19 đã hoàn toàn biến mất chỉ sau 3 ngày điều trị với DWRX2003 – công thức cải tiến giúp cân bằng nồng độ Niclosamide trong máu. Đây là nghiên cứu hợp tác giữa Daewoong Therapeutics – công ty con của Daewoong Pharmaceuticals – và trường Y Đại học Quốc gia Chungbuk.
Theo Daewoong, sau khi tiến hành một thử nghiệm phi lâm sàng bổ sung, hãng dự kiến sẽ tiến hành thử nghiệm lâm sàng trên người vào tháng tới và đăng ký cấp phép điều trị trong năm nay.
Khác với những tin tức mang tính “truyền miệng” về fenbendazole trong điều trị ung thư, tác động chống virus chủng corona của Niclosamide không phải là tin tức mới mẻ trong cộng đồng nghiên cứu.
Đã có rất nhiều công bố khoa học trước đó về việc sử dụng Niclosamide trong điều trị SARS-CoV – hội chứng viêm phổi cấp do virus corona. Do đó, vào tháng 4 vừa qua, Niclosamide đã được nhóm nghiên cứu thuộc Viện Pasteur Hàn Quốc (IPK) lựa chọn làm hợp chất mục tiêu trong các thử nghiệm về thuốc điều trị COVID-19.
Cụ thể hơn, Niclosamide nằm trong danh sách rút gọn gồm 24 hợp chất tiềm năng được lựa chọn kỹ càng từ hơn 1500 loại thuốc đã được FDA Hoa Kỳ cấp phép.
“Niclosamide đã có hiệu quả trong các thí nghiệm cấp độ tế bào về COVID-19. Và thử nghiệm ở nhiều quốc gia khác, bao gồm Úc, cũng cho thấy kết quả tương tự.” Kim Seung Teak – trưởng nhóm nghiên cứu thuộc IPK – cho biết.
Theo ông, Niclosamide có tác động mạnh hơn gấp 40 lần so với remdesivir, loại thuốc hiện đang được Gilead Sciences nghiên cứu phát triển và có hiệu lực gấp 26 so với chloroquine, thuốc chống sốt rét mà WHO đã tuyên bố ngừng thử nghiệm diện rộng như một biện pháp phòng ngừa trên hàng trăm bệnh viện toàn thế giới.
Hàn Quốc hiện đang là quốc gia tuyến đầu trong việc sử dụng thuốc tẩy giun nhằm phát triển phương pháp điều trị COVID-19.
Tuy nhiên, trước khi mọi nghiên cứu lâm sàng được hoàn tất, ông Kim Seung Teak cũng lưu ý về khả năng thổi phồng trên thị trường về tiềm năng điều trị của thuốc tẩy giun sau những tranh cãi bùng nổ về tác động chống ung thư vào năm trước.
Tổng hợp từ Donga và Korea Biomedical Review
