Nửa cuối thập niên 1990, sau khi bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Hàn Quốc (1992), Việt Nam bắt đầu xuất hiện những phim truyền hình đầu tiên của Hàn Quốc.
Thời điểm đó, phim Hàn đúng là món ăn mới mẻ lạ lẫm và được đón nhận nồng nhiệt với những “Cảm Xúc” (느낌), “Mối Tình Đầu” (첫 사랑), “Anh Em Nhà Bác Sĩ” (의가형제), “Người Mẫu” (모델)…
Nhưng phải đến đầu những năm 2000, “làn sóng Hallyu” mới thực sự càn quét Việt Nam với những drama làm mưa làm gió như “Trái Tim Mùa Thu” (가을동화), “Giày Thủy Tinh” (유리구두), “Bản Tình Ca Mùa Đông” (겨울연가), “Nàng Dae Jang Geum” (대장금)…
Ở giai đoạn hoàng kim, phim Hàn phủ sóng rộng khắp từ đài trung ương đến địa phương, trong mọi khung giờ. Mức độ phủ sóng mạnh mẽ đến nỗi nhắc tới phim Hàn người người nhà nhà đều nhớ ngay đến những từ khóa quen thuộc “nước mắt, ung thư, tai nạn và mất trí nhớ”… với những câu chuyện tình vừa lãng mạn vừa bi thương.
Nhưng người Việt thời ấy, đặc biệt là giới trẻ không chỉ xem phim mà còn mê đắm phong cách thời trang mới lạ của Hàn Quốc. Cả một thế hệ người Việt trẻ chắc chưa quên những hình mẫu kinh điển của phim ảnh Hàn. Thế hệ 8x thì mê tóc nâu môi trầm, thế hệ 9x thì kết kiểu tóc lãng tử che hết nửa mặt…
Nữ diễn viên Lee Seung Yeon (이승연) trong phim “Mối Tình Đầu” với kiểu trang điểm tông trầm
Những gì người Việt thấy trên phim cũng phản ánh chính xác đời sống xã hội Hàn Quốc thời kỳ ấy, với những trào lưu không chỉ chinh phục khán giả nước ngoài mà ngay chính dân Hàn cũng say mê học theo.
Những phong cách / item thời trang làm mưa làm gió thời điểm cuối thập niên 90 đầu những năm 2000
1. Phong cách trang điểm “tông trầm” (벽돌화장)
Phong cách trang điểm này lấy tông trầm làm chủ đạo, người Việt thời đó hay gọi vui là “tóc nâu môi trầm” (tên một ca khúc nổi tiếng của ca sĩ Mỹ Tâm, do Quốc Bảo sáng tác), được người Việt biết đến và ấn tượng ngay từ những bộ phim Hàn đầu tiên có mặt ở Việt Nam.
Chắc chắn những ai từng xem những drama Hàn như “Mối Tình Đầu”, “Thành thật với tình yêu”, “Anh Em Nhà Bác Sĩ” đều không thể nào quên được ấn tượng về những đôi môi thâm/ trầm, cặp chân mày mỏng như sợi chỉ trên gương mặt các nhân vật nữ.
Lee Young Ae trong “Anh Em Nhà Bác Sĩ” (1997)
Từ trái qua: Kim Hye Soo, Bae Yong Joon và Yoon Son Ha trong “Thành thật với tình yêu” (1999)
Trong đó số những drama Hàn đầu tiên lên sóng truyền hình Việt Nam, phải đặc biệt kể đến thành công của phim “Người Mẫu”.
Ở Hàn Quốc, nhờ thành công vang dội mà bộ phim đã giúp cho Kim Nam Joo (김남주) – nữ chính của phim kiếm được vô số các hợp đồng quảng cáo, trong đó đem lại thu nhập nhiều nhất cho cô chính là các hợp đồng quảng cáo son tông màu trầm.
Kim Nam Joo và với môi màu tím/ nâu sậm và chân mày mảnh
Lối trang điểm phổ biến trên phim ảnh Hàn giai đoạn này cũng chính là phong cách phụ nữ Hàn thời điểm đó mê mẩn. Hãy thử làm một so sánh nhỏ giữa hình ảnh của Kim Hye Soo (김혜수) thời thập niên 90 với hình ảnh của chính cô những năm sau 2010.
Nhìn hình có thể thấy Kim Hye Soo ngày nay nhìn trẻ hơn rất nhiều, nhờ phong cách trang điểm hiện đại. Phong cách trang điểm thịnh hành thập niên 90 ở Hàn là trang điểm đậm, với nét đặc trưng dễ nhận biết nhất là đôi môi có màu không tươi tắn.
Có một số tài liệu giải thích tại sao Hàn Quốc thập niên 90 lại hình thành lối trang điểm này. Theo đó thì thời điểm từ 1990 trở về trước, phụ nữ Hàn ít có cơ hội học hành lên cao, theo đuổi sự nghiệp của mình cũng như có vị trí xã hội tốt.
Vì vậy khi ra ngoài họ trang điểm đậm để nhìn có vẻ già dặn hơn và dễ được người khác (đặc biệt là nam giới) tôn trọng hơn.
Tổng thể phong cách trang điểm tông trầm:
+ Mắt: vẽ khối mắt màu tối, có hiệu ứng bóng đổ (색상의 섀도우)
+ Chân mày: tạo dáng mỏng và cong. Chân mày được vẽ cong ở đỉnh vì quan niệm của phụ nữ Hàn là chân mày cong như dáng núi (눈썹산) chính là biểu tượng của sự quyến rũ, còn độ mảnh mai thể hiện nữ tính. Thậm chí nếu không có sẵn chân mày cong tự nhiên, phụ nữ Hàn sẵn sàng cạo bớt phần đuôi để tạo dáng cong.
+ Môi: son màu trầm với viền môi sẫm hơn lòng môi để tạo cảm giác môi dày dặn hơn.
Hãy nhìn Lee Young Ae và một số nữ diên viên khác với cặp chân mày mỏng và sắc nét, cùng với khối mắt tối và màu môi bầm đặc trưng của thập niên 1990.
Choi Ji Woo (최지우) với chân mày sắc nét và màu môi ánh tím
Nữ diễn viên Lee Bon (이본) phim “Cảm Xúc”
Shim Eun Ha (심은하) phim “Cú nhảy cuối cùng” (bên trái)
Có thể thấy dấu ấn của phong cách trang điểm này ở những nghệ sĩ nổi tiếng Việt Nam.
Mỹ Tâm – họa mi “tóc nâu môi trầm”
Diễn viên Trương Ngọc Ánh trong phim “Đồng Tiền Xương Máu” (trái) và ca sĩ Phương Thanh (phải)
2. Buộc tóc vải to bản, băng đô cài tóc và kẹp tăm
Tất cả các phụ kiện tóc này đều do một nữ diễn viên duy nhất lăng xê, chính là Kim Hee Sun. Cô có thể được xem là một fashionista chính hiệu trong giới diễn viên Hàn Quốc thời đó. Cùng với danh tiếng, ngoại hình xinh đẹp của mình, mọi thứ cô lăng xê trên phim đều tạo ra những trào lưu, không chỉ ở Hàn Quốc mà còn ở những nơi “làn sóng Hàn Quốc” quét qua.
+ Buộc tóc vải to bản (곱창 머리끈): xuất hiện với tạo hình nhân vật của Kim Hee Sun (김희선) trong phim “Mr Q” (미스터Q) đóng cặp cùng Kim Jong Min (김정민- nam diễn viên nổi tiếng trong phim “Cảm Xúc” – 1994), do đài KBS thực hiện. Bộ phim đạt rating lên đến 45,3%.
Một số tài liệu cho biết doanh thu bán sản phẩm buộc tóc vải to bản giống của Kim Hee Sun trong phim đạt 4 tỉ KRW vào thời điểm năm 1999, 2000. Câu chuyện này đã trở thành một huyền thoại ở Hàn Quốc và càng khiến cho Kim Hee Sun thêm “đắt giá”.
Các cô gái 8X Việt chắc vẫn còn nhớ những ngày buộc tóc bằng cái buộc vải to đùng – hot trend một thời mà bao cô nàng điệu đàng theo đuổi. Gần đây, chiếc buộc tóc này đang có dấu hiệu sốt trở lại khi được các nữ idol như IU hay Jenni (Blackpink) lăng xê.
+ Băng đô cài tóc (헤어밴드) và mái tóc hất ngược ra sau
Kiểu tóc này là tạo hình nhân vật của Kim Hee Sun trong phim “Tình Cờ” (토마토, 1999) của đài SBS. Bộ phim đạt mức rating khủng khiếp là 52.6%. Một lần nữa phụ nữ Hàn lại mê mải chạy theo kiểu tóc này cùng với chiếc băng đô cài tóc để xinh đẹp như Kim Hee Sun. Thời đó kiểu tóc này là chuẩn mực cho vẻ đẹp nữ tính và trong sáng của phụ nữ Hàn.
+ Kẹp tăm nhiều màu sắc (컬러 실핀)
Ngoài 2 phụ kiện tóc gây bão là buộc tóc vải to bản và băng đô cài tóc thì Kim Hee Sun còn tạo ra trào lưu sử dụng kẹp tăm nhiều màu sắc để làm đẹp cho mái tóc. Và dĩ nhiên, những chiếc kẹp tăm màu mè cùng với cách kẹp đa dạng lại tiếp tục trở nên phổ biến ngay lập tức.
3. Áo khoác lửng
Chiếc áo khoác dáng lửng mà Song Hye Kyo (송혜교) hay mặc trong bộ phim giới trẻ Việt mê mệt “Ngôi Nhà Hạnh Phúc” (풀 하우스) đã lập tức trở thành một trào lưu được phụ nữ Việt rất ưa thích.
Có lẽ là vì chiếc áo lửng thoáng mát hơn áo khoác dáng dài nên có thể đáp ứng được nhu cầu bắt chước phong cách layer của các sao Hàn mà không bị quá nóng nực với thời tiết hè thu Việt Nam. Bên cạnh đó, chiếc áo khoác dáng lửng sẽ phù hợp với chiều cao của phụ nữ Việt hơn là áo khoác dáng dài.
Có thể thấy dấu ấn của trào lưu áo khoác lửng này cả trong các girlgroup đình đám Việt Nam thời đó.
Nhóm Mắt ngọc
4. Tóc tỉa layer
Đối với nam giới, mái tóc dài được cắt tỉa kĩ lưỡng và lòa xòa che phủ mặt từng một thời khiến giới trẻ Việt mê mệt. Đâu đâu cũng thấy những chàng trai trẻ để kiểu tóc này. Các nhóm nhạc Việt Nam cũng nhiệt tình lăng xê.
Đã xuất hiện từ trước nhưng có lẽ phải đến “Vườn Sao Băng” (꽃보다 남자), kiểu tóc này mới trở thành trào lưu trong giới trẻ Việt. Mái tóc tuy có vẻ cầu kỳ nhưng lại có khả năng che khuyết điểm, đồng thời vừa tạo ra nét lãng tử mà vẫn giữ được sự gai góc nam tính vừa đủ.
Các nhân vật trong “Vườn Sao Băng”
Nhóm 365 với hair style chịu ảnh hưởng khá nhiều từ phim ảnh Hàn
Vòng lặp thời trang
Không sai khi nhận định thời trang luôn tuần hoàn, lặp đi lặp lại. Tuy nhiên vòng lặp thời trang không phải là một vòng lặp nhàm chán và cũ kỹ, ngược lại nó giống như hình xoắn ốc, nghĩa là những chu kỳ lặp lại sau sẽ có những biến đổi so với chu kỳ cũ.
Từ năm 2015, phong cách make-up tông trầm bắt đầu xuất hiện trở lại ở Hàn Quốc. Những bảng màu môi hay màu mắt bắt đầu xuất hiện những hòa sắc trầm buồn. Cuối năm 2016, thương hiệu mỹ phẩm Hàn đình đám 3CE bắt tay với nữ hoàng son nude châu Á Lily Maymac cho ra dòng son 3CE Lily Maymac cực kỳ hot suốt năm 2017, 2018.
Các tín đồ của mỹ phẩm Hàn thi nhau lùng sục bộ sưu tập này. Và bạn nhìn xem, nó có phải chính là những sắc độ đậm nhạt khác nhau của tông đỏ gạch đình đám ngày xưa (벽돌화장).
Những năm từ 2017 đến nay, các hãng mỹ phẩm đua nhau cho ra các bộ sưu tập cùng lấy tên “MLBB 컬러 립스틱” (tạm dịch: son màu MLBB). MLBB là cụm từ viết tắt của “my lip but better” – “môi tự nhiên của tôi nhưng mà đẹp hơn” nhằm chỉ những dòng son được pha màu gần nhất với màu môi tự nhiên, nghĩa là có một chút tái tự nhiên, nhưng cũng có ánh lên chút tươi tắn.
Các dòng son MLBB được cho là cũng bắt nguồn từ phong cách trang điểm tông gạch của thập niên 1990, với những gam màu trầm như màu hoa hồng khô (말린 장밋빛) hay màu gạch (벽돌빛).
Màu Autumn true của Innisfree
Màu Autumn Deep của Hera
Màu Spring của Laneige
Màu Neutral Warm của Etude House
Màu Spring Light của Espoir
Ngoài phong cách make-up, một số item thời trang của những thập niên cũ đang quay trở lại, với một cách tiếp cận mới mẻ và hiện đại hơn.
Nhìn lại những phong cách/ món đồ thời trang “kinh điển” của thập niên 1990, 2000, có thể thấy là làn sóng Hàn Quốc (Hallyu), với sức mạnh lan tỏa của mình đã có những ảnh hưởng nhất định lên những lựa chọn và trải nghiệm thời trang/ phong cách của giới trẻ Việt thế hệ 8X và 9X đời đầu.
Với tầm ảnh hưởng ngày một sâu rộng của văn hóa đại chúng Hàn Quốc, có thể dự đoán sắp tới giới trẻ Việt (thế hệ Z) sẽ còn chịu tác động nhiều của Hallyu, đặc biệt là từ các thần tượng âm nhạc (idol). Một ví dụ gần đây nhất minh chứng cho điều này là mái tóc của nhân vật nam chính trong drama “Itaewon Class” đã tạo nên một cơn sốt thú vị tại Việt Nam.
Và biết đâu, mười hay hai mươi năm nữa, các bạn trẻ thế hệ Z bây giờ lại ngậm ngùi nhớ lại những trào lưu gây bão mà mình từng mê say hưởng ứng khi xưa, y như cách mà 8X, 9X hồi tưởng về những năm 1990, 2000 vậy.
