So với nghệ sỹ solo, phần đông Idol K-Pop ra mắt và hoạt động theo nhóm. Có thể nói, đây chính là điểm đặc biệt của ngành công nghiệp Hallyu, thể hiện rõ tính cộng đồng đặc trưng của người Hàn Quốc.
Việc hoạt động theo nhóm của Idol có nhiều mặt lợi so với ca sĩ solo. Tương tự như khi thực hiện dự án cá nhân, khối lượng công việc một người phải gánh rất lớn. Tuy nhiên nếu có một nhóm cùng thực hiện, mỗi thành viên sẽ bớt gánh nặng và hiệu quả công việc được nâng cao.
Hơn nữa đối với giới nghệ sĩ, hoạt động theo nhóm giúp các thành viên có thể nương tựa nhau giữa chốn showbiz đầy khắc nghiệt.
Tuy nhiên, nhiều Idol cùng hoạt động trong nhóm nhạc khó tránh khỏi việc thành viên này đông fan hơn thành viên khác. Và việc những người hâm mộ chỉ thích một thành viên trong nhóm cũng là điều khó ngăn chặn. Cũng giống như trong một gia đình nhưng bé út được cưng hơn, hay anh cả được thiên vị vậy.
Những fan chỉ hâm mộ một thành viên trong nhóm, thường được gọi là “fan only”. Đây là tên gọi quen thuộc mà ngay cả non-fan (người không hâm mộ) cũng biết tới. Tuy nhiên, trong tiếng Hàn còn có một khái niệm “chuyên sâu” hơn về những fan này: “akgae”.
“Akgae” (악개) là viết tắt của cụm “악성 개인팬” (tạm dịch: fan cá nhân ác tính). “Cao tay” hơn fan only, akgae ngoài việc chỉ yêu thích một thành viên duy nhất, họ còn hạ thấp các thành viên khác.
Nếu chỉ dừng lại ở đây, bạn sẽ nghĩ rằng: chỉ có akgae bị ghét vì hay đi đâm chọt, còn fan-only hiền lành, vô hại. Tuy nhiên trên thực tế, ranh giới giữa fan only và akgae rất mong manh. Fan only vì muốn bảo vệ cho Idol của mình nên dễ “vạ miệng” hạ thấp các thành viên còn lại, trở thành akgae.
Ngoài ra, fan K-Pop gọi thành viên mình yêu thích nhất trong nhóm là “최애” (choi-ae), fan quốc tế quen gọi là “bias”. Tuy nhiên, 최애 chỉ được dùng khi một fan thích tất cả các thành viên trong nhóm, nhưng thích một thành viên có phần nhỉnh hơn.
Mặc dù akgae và fan only thường dùng 최애 (bias) để chỉ Idol mình yêu thích, nhưng bài viết này sẽ không dùng những từ trên. Vì “không tự nhận mình là akgae hoặc fan only” là một trong những đặc điểm của “thành phần bất hảo” này.
Hãy cùng điểm qua vài nguyên nhân khiến akgae và fan only trở thành “tội đồ” của cả fandom và Idol nhé.
“Niệm chú” làm nội thương fandom
“Tại sao chị tao không được push?!”
“Chị tao xứng đáng hơn”
“Chị tao thật đáng thương khi ở trong cái nhóm này”
“Nhóm này chỉ có mình anh tao làm việc cật lực”
“Mấy thành viên kia chỉ cản đường anh tao thôi”
“Tại sao anh tao hát ít trong khi là vocal?”
…
Trên đây là những câu cửa miệng quen thuộc thường gặp ở akgae và fan only. Đặc điểm đầu tiên của họ là luôn bênh vực Idol mình thái quá, ngược lại, soi mói các idol khác. Do đó dễ dẫn đến tình cảnh “con yêu con ghét”.
Thời điểm các thành phần này bị “chỉ mặt” nhiều nhất chính là khi nhóm nhạc ra sản phẩm mới. Lúc này, thời gian xuất hiện trên MV, thời gian hát của từng thành viên bị akgae, fan only đặt lên bàn cân. Chỉ cần thành viên yêu thích ít xuất hiện hoặc hát ít hơn, họ sẽ kêu oan cho idol và hạ thấp thành viên khác.
Ngày 5/3/2020 vừa qua, Big Hit tung MV Black Swan đánh úp fan của BTS và tạo nên một cơn sốt trên MXH. Người hâm mộ của BTS vô cùng ngỡ ngàng và sung sướng trước màn chiêu đãi bất ngờ này. Black Swan đã nhanh chóng đạt 1 triệu lượt like chỉ trong 28 phút.
Tuy nhiên, người hâm mộ đã “đưa lên bàn cân” thời gian xuất hiện của từng thành viên. Họ cho rằng “Jimin được thiên vị, V bị đối xử bất công” khi Jimin xuất hiện 40 giây trên MV dài 3 phút 37 giây, trong khi V chỉ xuất hiện 14 giây. Nhiều fan only của J-Hope và Jin cũng tỏ ra không bằng lòng khi thời lượng “lên sóng” của Idol trong MV mới không nhiều.
Những fan only đầy phẫn nộ này đã tạo hashtag #BigHitBeFair trên Twitter, yêu cầu Big Hit đối xử công bằng giữa các thành viên.
Bên cạnh đó, fan only của Jimin cho rằng Jimin là nhân vật chính trong MV lần này. Do sở trường của Jimin là múa đương đại, nên được giao cho nhiều phân đoạn khó, phù hợp với MV.
Chẳng phải riêng BTS, các nhóm nhạc khác cũng vô số lần gặp phải trường hợp tương tự mỗi khi phần hát chia không đồng đều. Thậm chí, fan làm hẳn các clip tính thời gian hát của các thành viên với độ chính xác lên đến từng khắc để so sánh cho “công bằng”.
Trang phục biểu diễn trong concert của Blackpink cũng là một chủ đề nóng trong cộng đồng fan hâm mộ của nhóm. Fan phát hiện ra Jennie mặc trang phục đa dạng hơn qua các ngày biểu diễn, trong khi các thành viên khác phải mặc lại quần áo. Đỉnh điểm, thành viên Lisa chỉ mặc một bộ đồ ở tất cả các buổi concert.
Fan cho rằng YG đang thiên vị Jennie quá đà, và bất công với các thành viên khác. Nhưng fan only của Jennie lại cho rằng cô nổi bật hơn, thu hút hơn và xứng đáng được điều đó.
Akgae và fan only của Lisa cho rằng cô bị đối xử bất công hơn các thành viên khác khi luôn bị cho mặc đồ xấu nhất. Fan của Jisoo và Rose thì cho rằng độ nổi tiếng không đồng đều của các thành viên (Jennie nổi tiếng ở Hàn Quốc, Lisa nổi ở khu vực Đông Nam Á và quốc tế) là do YG thiên vị. Họ liên tục yêu cầu cho thần tượng của mình solo, nhất là sau khi Jennie ra sản phẩm solo đầu tay.
Vị trí của thần tượng cũng là một trong những “tiêu chuẩn” mà akgae và fan only mang ra mổ xẻ. Nhóm nhạc dự án IZ*ONE định sẵn Jang Won Young là người đảm nhận vị trí center. Tuy nhiên, cô phải thường xuyên nhường phần cho các thành viên khác trong những đoạn nổi bật.
IZ*ONE là nhóm nhạc dự án bước ra từ chương trình Produce 48, thành viên đứng hạng 1 đảm nhận vị trí center
Fan của Jang Won Young lo lắng cô sẽ bị cướp mất vị trí này, khi liên tục để rơi spotlight vào thành viên khác. Nhiều người tức giận cho rằng nếu đã không muốn cho center đảm nhận vị trí này, thì từ đầu đừng tổ chức chọn center để thu tiền fan.
Trên đây là một vài ví dụ điển hình cho các trận “nội chiến” trong fandom với nhau. Có thể dễ dàng thấy, nhóm nào đông akgae và fan only, fandom của nhóm đó bất hòa.
Nội bộ fandom bất hòa sẽ gây nên muôn vàn khó khăn cho cả công ty quản lý và Idol. Bởi thị trường của ngành công nghiệp K-Pop là fandom. Do đó cả công ty và Idol phải cố gắng làm đẹp lòng khách hàng nếu không muốn chuốc lấy hậu quả tai hại khi bị người hâm mộ quay lưng.
Muốn tốt cho Idol, nhưng họa thì Idol gánh
Yêu quý duy nhất một thành viên đương nhiên dẫn đến việc khó vừa lòng các thành viên khác. Do đó, ranh giới giữa akgae và fan only vô cùng mong manh. Hơn nữa việc bênh vực, “đòi công bằng” vô tội vạ cho idol của họ thường gây họa khôn lường cho chính idol họ ủng hộ.
Pristin, nhóm nhạc nữ ra mắt năm 2017 dưới trướng Pledis đã tuyên bố tan rã sau 2 năm hoạt động. Đau lòng hơn, họ chỉ hoạt động trong 6 tháng, sau đó đóng băng suốt 1 năm rưỡi trước khi chính thức tuyên bố giải thể. Nhiều người lấy làm tiếc cho một nhóm nữ tài năng, đầy triển vọng, nhưng lại có tuổi nghề ngắn ngủi này.
Pristin quy tụ các thành viên tài năng bước ra từ chương trình Produce 101, trong đó có 2 thành viên đã ra mắt cùng IOI. Có thể nói, các thành viên đã tạo sẵn được vị thế của mình trong lòng công chúng, cùng với tài năng được gọt dũa kỹ lưỡng.
Có nhiều nguyên nhân khiến Pristin không thể tiếp tục hoạt động. Trong đó, phần đông cho rằng chính sự phân biệt đối xử của người hâm mộ với các thành viên đã khiến họ không thể cùng nhau bước tiếp.
Kyla từng bị fan “ghẻ lạnh” vì cho rằng cô kéo mặt bằng nhan sắc của nhóm đi xuống
Tại một buổi họp fan (팬싸인회) của Pristin, từng thành viên được yêu cầu tạo dáng để fan chụp hình. Tuy nhiên đến lượt thành viên Kyla, các ống kính Homma đồng loạt quay về phía các thành viên khác. Kyla bị hắt hủi do cô không mình hạc xương mai như tiêu chuẩn của Idol K-Pop.
Kết quả, Pristin tuyên bố Kyla tạm ngưng hoạt động với nhóm và quay trở về Mỹ cùng gia đình để ổn định sức khỏe. Rõ ràng, cô gái trẻ đã phải chịu vết thương lòng vô cùng lớn khi bị ghẻ lạnh bởi chính cộng đồng fan của nhóm mình.
Khoảnh khắc Kyla bị bơ bởi chính fandom của Pristin
Pledis đã cố gắng cứu vớt hình tượng của Pristin bằng cách cho ra mắt nhóm nhỏ Pristin V gồm 5 thành viên: Eunwoo, Nayoung, Rena, Roa và Kyul Kyung. Tuy nhiên, lại một lần nữa màn “bắt nạt tập thể” của fandom này lặp lại. Trên các chương trình biểu diễn trực tiếp, cư dân mạng phát hiện ra rằng fandom đã im bặt mỗi khi Kyul Kyung cất giọng, chỉ cổ vũ các thành viên còn lại.
Fandom của nhóm im bặt mỗi khi đến phần hát của Kyul Kyung
Tại thời điểm nhóm khó khăn, Kyul Kyung là người có nhiều lịch trình cá nhân tại quê nhà Trung Quốc nhất. Do đó, phần đông fandom cho rằng cô là “kẻ phản bội” khi thu hút fan tại Hàn Quốc, sau đó trở về Trung Quốc hoạt động.
Thậm chí hàng hoạt fansite của Kyul Kyung khi ấy đã đồng loạt tuyên bố tạm ngưng hoạt động hoặc đóng cửa. Động thái này của các Homma làm dấy lên tin đồn Kyul Kyung rời nhóm. Dù Pledis đã lên tiếng phủ nhận nhưng cư dân mạng Hàn vẫn vô cùng ồn ào vì sự việc này.
Fandom của Pristin bị gọi bằng cái tên “악개 집단” (tập đoàn akgae) sau những gì họ đã làm. Và hậu quả, nhóm nhạc họ ủng hộ giải thể trong sự tiếc nuối của cộng đồng người hâm mộ K-Pop.
Lisa (Blackpink) cũng đã vuột mất cơ hội hợp tác với DJ Snake bởi sự “mè nheo” của fanonly các thành viên còn lại.
DJ Snake nổi tiếng đã đăng tải hình ảnh cùng “Hắc Hường”, và follow tài khoản instagram của Lisa. Khi được fan hỏi về màn hợp tác với Blackpink, DJ Snake đã khẳng định “Yes” (có) khiến cho cộng đồng fan đứng ngồi không yên.
Tuy nhiên, fan only của các thành viên còn lại liên tục quấy phá DJ Snake vì anh chỉ follow một mình Lisa. Họ lý luận: vì Blackpink có 4 thành viên nên DJ Snake phải follow cả 3 người còn lại. Quá bực tức, thậm chí nam DJ chẳng những không thèm bấm theo dõi, mà màn hợp tác được mong ngóng bị hủy bỏ, Lisa cũng bị anh unfollow.
DJ Snake còn thẳng thừng “dằn mặt” fan only của Blackpink: “Tôi sẽ không follow những người tôi không thích. Mọi người thật kỳ lạ”. Khi fan hỏi về màn hợp tác, anh thẳng thừng: “Không”, “chính mấy người tự khơi lên chuyện này”.
Dù không phải lúc nào cũng gây ra những “vụ án lớn” như trên, nhưng akgae và fan only gây khó xử giữa các thành viên là việc không thể chối cãi. Khi họ thân thiết và coi nhau như gia đình, thì các fan lại kích động, gây chia rẽ. Không thể phủ định, akgae và fan only là một trong những nguyên nhân làm giảm hiệu suất làm việc nhóm của thần tượng.
Liệu Idol có ganh đua như fan only?
Câu trả lời là: cũng có thể có, nhưng không nhiều, hoặc có thể nói chỉ một vài thành phần của giới Idol. Một nhóm muốn bền và phát triển, giữa các thành viên phải có sự gắn kết. Các thành viên của nhóm nhạc hiểu điều đó, nên họ luôn muốn cùng nhau bước thật lâu, thật xa. Tuy nhiên, họ cần có sự hợp tác của người hâm mộ để làm được điều này.
Nhiều người có thể nghĩ Idol chỉ lấy lòng fan khi họ nói: muốn cùng các thành viên và fan đi thật xa. Tuy nhiên, nếu nhìn vào các “Idol nạn nhân” của akgae và fan only, có thể thấy sự đồng lòng ủng hộ của fan vô cùng cần thiết với thần tượng.
Trong sự kiện BTS Festa năm 2019, V (BTS) kể câu chuyện anh đã “xả thân” để thử lòng fan về chủ đề nhạy cảm “akgae, fan only”.
Trong một lần V chơi game, đột nhiên có một tài khoản đặt câu hỏi: “Ở đây có ai thích BTS không?” mà không hề hay biết có một thành viên BTS đang “nằm vùng”. Nhân dịp này, V đã dùng tài khoản ảo nhắn tin với bạn fan đó. Nhìn vào nickname, V biết được bạn đó thích Suga, nên anh đã thả một mồi câu: “Bạn thích Suga đúng không? Mình ghét V của BTS ấy”.
Xả thân nhử fan, V nhận được câu trả lời ấm lòng: “Cả 7 thành viên với mình đều vô cùng quý giá”. V chia sẻ, cậu đã thấy vô cùng hạnh phúc khi nghe được câu này của Army (tên fandom của BTS).
Ngoài ra, V còn nhiều lần nhắc nhở fan hãy yêu quý cả 7 thành viên, khi có fan nói sẽ thích mình hơn. Có thể thấy, V coi BTS như gia đình, và khó chịu khi fan so bì các thành viên ai hơn ai kém.
V nhắn gửi fan hãy yêu thương cả 7 thành viên
Sung Jae (BTOB) từng được nhận xét là thần tượng có tiền đồ nhất trong nhóm với đủ tài năng từ âm nhạc tới diễn xuất. Đặc biệt sau thành công của bộ phim Goblin, anh trở thành gương mặt sáng giá của nhiều dự án khác nhau. Tuy nhiên, Sung Jae vẫn lựa chọn ở lại cùng các thành viên, và luôn thêm tên của BTOB khi giới thiệu bản thân tại bất kể sự kiện lớn nhỏ.
Tại sự kiện của hãng mỹ phẩm mà Sung Jae làm đại diện, tổ chức tại Việt Nam (23/2/2019), anh cũng không quên nhắc đến các thành viên dù là sự kiện cá nhân: “Các anh của mình đang phục vụ trong quân đội, nhưng hy vọng các bạn sẽ yêu thương cả nhóm, cả các anh nữa nhé”. Chính điều này lại càng làm fan cảm động hơn, cũng có thể thấy đối với Sung Jae, các thành viên quan trọng thế nào.
Muốn đi nhanh hãy đi một mình, muốn đi xa hãy đi cùng nhau. Đây là điều không chỉ các thần tượng, mà fan hâm mộ cũng nên nằm lòng. Nếu yêu quý, hãy tôn trọng và ủng hộ Idol cách bình đẳng, tỉnh táo, vì đó là điều tốt nhất cho họ.
