⁉️UPDATE: (16:00 ngày 18/8/2020) Hàn Quốc có 15.761 ca nhiễm COVID-19 (306 chết), toàn thế giới là 22.053.734 ca nhiễm và 782.730 chết.
Cùng với sự phát tán của đại dịch virus Vũ Hán thì sự bùng nổ thông tin về nó cũng không kém phần dữ dội. Để hạn chế dịch bệnh lây lan thì việc hiểu rõ thông tin để từ đó có hành động phù hợp cho mình là cực kỳ quan trọng.
Ngoài việc tìm hiểu về bản chất, nguồn gốc phát sinh của dịch bệnh, chúng ta cũng nên chọn lọc nguồn thông tin chính xác nhất.
Bác sĩ Nguyễn Hồng Vũ đang công tác tại Viện Nghiên cứu Ung thư ở City of Hope, California (Hoa Kỳ) giải thích về 6 tin đồn về virus Vũ Hán đang phát tán trên mạng xã hội:
1. Trung Quốc tạo ra virus này từ phòng thí nghiệm?
Tin đồn này thuộc dạng “thuyết âm mưu” cho rằng chính phủ Trung Quốc đã chủ động tạo ra con virus này cho mục đích chiến tranh sinh học nhưng không may con virus này xổng chuồng ra ngoài hoành hành chính dân nước họ, kiểu như “gậy ông đập lưng ông”!
Cho đến nay các bằng chứng kết tội Trung Quốc chưa đủ thuyết phục khi dựa trên tốc độ công bố bộ gen mới của virus, các nghiên cứu về virus của Trung Quốc và vị trí phòng thí nghiệm virus ở Vũ Hán…
Việc tạo ra một con virus như vậy do con người từ phòng thí nghiệm là một điều hoàn toàn có thể làm được. Tuy nhiên, khi chưa có chứng cứ rõ ràng thì chỉ nên đặt nghi vấn thay vì buộc tội.
2. Phải sử dụng khẩu trang N95 để ngăn nhiễm virus?
Cùng với dịch virus Corona bùng nổ thì thị trường khẩu trang cũng trở nên nóng hổi không kém.
Mọi người đổ xô đi mua khẩu trang từ đơn giản như khẩu trang y tế đến đặc biệt hơn và mắc tiền hơn là khẩu trang N95 được cho là có thể lọc bụi có đường kính từ 300 ~ 750nm (nanômét).
Cần biết rằng virus có cấu trúc rất đơn giản và có kích thước cực kỳ nhỏ, trung bình khoảng 100nm. Với kích thước này virus sẽ dễ dàng lọt qua khẩu trang N95.
Tuy nhiên, mục đích thực sự của khẩu trang trong việc ngăn ngừa việc truyền nhiễm bệnh là ngăn ngừa các hạt nước (droplet) có chứa virus văng ra từ người bệnh qua việc hắt xì hoặc ho.
Theo một nghiên cứu năm 2013 thì các hạt dịch này có kích thước từ khoảng 75 ~ 360µm (1µm / micromét = 1000nm / nanomét), do đó có thể dễ dàng bị giữ lại bởi các khẩu trang y tế thông thường với khả năng lọc hiệu quả các hạt có kích thước từ 5µm trở lên.
Ngoài ra, một nghiên cứu năm 2016 về hiệu quả của khẩu trang N95 so với khẩu trang y tế trong việc bảo vệ nhân viên y tế khỏi nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính cho thấy “không đủ dữ liệu để chứng minh N95 tốt hơn”.
Điều đó cho thấy không nên tốn tiền mua khẩu trang N95 bằng mọi giá (nếu khả năng kinh tế và tình hình thực tế không cho phép), các bạn có thể sử dụng khẩu trang y tế đúng cách (che hết nữa mặt từ trên mũi và đến cằm, sử dụng 1 lần) là cũng đã rất hiệu quả.
Nếu các bạn mang thêm kính mắt (bất cứ loại nào) nữa thì càng tốt.
3. Virus không sống được ở nhiệt độ trên 25°C?
Đây là nhận định sai lầm, cơ thể của con người lúc nào cũng duy trì ở nhiệt độ 37°C và lúc sốt chúng ta có thể lên đến 40°C hoặc hơn. Ở nhiệt độ đó virus vẫn có thể sống tốt trong cơ thể vật chủ.
Virus chỉ chết trong cơ thể khi hệ miễn dịch của chúng ta nhận biết ra chúng, tấn công tiêu diệt chúng và các tế bào chứa chúng.
Bên ngoài môi trường vật chủ, virus sẽ dễ bị chết sớm, thông thường virus sẽ chết chỉ sau vài phút cho đến vài giờ. Tuy nhiên, ở các điều kiện môi trường như nhiệt độ thấp và độ ẩm thấp có thể kéo dài thời gian sống của virus.
Trong một nghiên cứu năm 2011 về khả năng sống của virus SARS ngoài môi trường cho thấy virus khô trên bề mặt nhẵn giữ được khả năng tồn tại tới hơn 5 ngày ở nhiệt độ 22 ~ 25°C, độ ẩm 40-50% (đây chính là môi trường trong phòng máy lạnh).
Khả năng sống của virus bị giảm nhanh chóng ở nhiệt độ cao và độ ẩm cao hơn (ví dụ: 38°C và độ ẩm hơn 95% làm khả năng sống của virus giảm hơn 1000 lần). Ánh sáng mặt trời cũng là một nguồn năng lượng tốt để tiêu diệt virus ở ngoài tự nhiên.
Do vậy, đây cũng là một điều đáng mừng cho những nước có khí hậu nóng ẩm và có nhiều nắng như ở Việt Nam trong việc hạn chế thời gian tồn tại của virus này ở môi trường ngoài cơ thể. Sử dụng phòng máy lạnh trong mùa dịch ít thôi nhé các bạn!
XEM THÊM: Sự thật về 6 “thần dược” có tác dụng chữa virus đang lưu truyền trên MXH
4. Sẽ sớm có vaccine phòng trị virus Vũ Hán?
Câu trả lời là KHÔNG. Nhanh nhất nhất phải sau 1~2 năm, hoặc thậm chí là cả chục năm mới có được vaccine phòng ngừa cho virus này. Virus Corona có vật liệu di truyền là RNA, một vật liệu không ổn định, dễ thay đổi nên khó có thể tạo được vaccine để phòng ngừa/điều trị chúng một cách dễ dàng.
Dân gian có câu “Bắt đứa có tóc, không ai bắt kẻ trọc đầu”, trong trường hợp này bạn có thể coi virus Corona là kẻ trọc đầu. Bạn có biết dịch virus SARS bùng phát vào năm 2003 nhưng cho đến nay vẫn chưa có vaccine nào nghiên cứu thành công, có thể sử dụng trên người?
Một ví dụ khác là virus cúm (flu hay influenza) hoành hành theo mùa ở các xứ ôn đới cũng có vật chất di truyền là RNA, vaccine ngừa cúm phải chích lặp lại mỗi năm vì virus luôn biến đổi và hiệu quả phòng ngừa thường chỉ dưới 50%, có năm rất thấp (2014-2015) là 19%! Do vậy, các bạn đừng quá mong chờ vaccine cho 2019-nCoV trong thời gian gần!
5. Đừng đánh giá cao 2019-nCoV vì nó không thực sự đáng sợ, tỉ lệ người chết còn thấp hơn SARS hoặc Flu?
Đây là một nhận định sai lầm, tốc độ lây nhiễm của virus Vũ Hán được chứng minh là rất nhanh. Virus SARS phải mất gần 4 tháng để lây lan nhiễm 1000 người, trong khi đó virus Corona ở Vũ Hán đã lây nhiễm hơn 1200 người chỉ sau 25 ngày!
Việc lây bệnh trực tiếp từ người sang người đã được khẳng định và nghiên cứu gần đây nhất càng làm tăng thêm sự lo ngại khi cho thấy virus vũ Hán có thể lây ngay cả khi người bệnh chưa có biểu hiện bệnh (nghĩa là trong giai đoạn ủ bệnh)!
Đây có thể là một yếu tố quan trọng và nguy hiểm làm tăng khả năng lây nhiễm của virus này. Mặc dù tỉ lệ tử vong do virus 2019-ncoV cho đến nay ước tính khoảng 3~4% nhưng số lượng người bị nhiễm lại tăng nhanh cũng đồng nghĩa với tổng lượng người chết do virus này cũng sẽ tăng nhanh.
Do vậy, việc đánh giá thấp tình hình lây nhiễm hiện nay của virus này là điều không nên.
6. Nên dừng các hoạt động du lịch của người dân Trung Quốc (ít nhất là từ Vũ Hán) ở Việt Nam?
Câu trả lời là CÓ. Việc dập dịch hiệu quả nhất hiện nay là “cô lập người nhiễm bệnh” để điều trị, không cho virus có cơ hội truyền nhiễm tiếp sang người khác và khiến virus chết trong vùng cô lập!
Trung Quốc đã nhận ra điều này dù hơi trễ. Họ đã có những động thái mạnh và phù hợp như cô lập thành phố Vũ Hán từ ngày 22/1/2020 và hàng loạt các thành phố khác có biểu hiện bộc phát dịch.
Sau đó, khẩn trương xây cấp tốc các bệnh viện với hàng ngàn giường bệnh, chuẩn bị đổ hàng ngàn nhân viên y tế (chủ yếu là quân y) đến các vùng dịch để chiến đấu, hủy các buổi lễ chào mừng Tết cổ truyền, các nhà chùa đóng cửa, Tử Cấm Thành ngưng hoạt động và cả khu vui chơi nổi tiếng Disneyland ở Thượng Hải cũng nghỉ…
Hy vọng với những động thái như thế này dịch bệnh sẽ sớm được kiểm soát ở Trung Quốc trong thời gian tới.
Bác sĩ Hàn Quốc khuyên: Hãy tìm cách phòng bệnh!
Nam Gung In (남궁인), một bác sĩ Hàn Quốc đang tham gia chương trình “Du lịch bốn phương” của đài EBS1 tại Tân Cương ở Trung Quốc cũng liên tục chia sẻ kiến thức về virus Vũ Hán qua Facebook riêng.
Anh cho rằng: Việc lo sợ quá mức như tránh xa các bệnh viện đang điều trị cho người nhiễm bệnh là không cần thiết. Hàn Quốc đã có nền y tế rất tiên tiến. Khu kiểm soát dịch bệnh có lối ra vào riêng, được cách ly và xử lý triệt để.
Việc quá lo lắng và đưa ra những giả thiết cực kỳ phi lý là điều không nên. Nhưng nỗi sợ hãi là bản năng và phần nào giúp con người tránh xa những rủi ro. Tại Hàn Quốc, mỗi ngày có khoảng 10 người thiệt mạng vì tai nạn giao thông, nhưng chỉ có 4 người được xác định nhiễm bệnh. Nếu đã có ý thức phòng dịch tốt thì bạn không cần quá lo lắng.
Phương pháp phòng ngừa cho các loại dịch bệnh luôn giống nhau:
– Tránh tiếp xúc gần với những người có triệu chứng cảm cúm
– Tránh đến những nơi đông người, rửa tay kỹ, đeo khẩu trang và ho lên tay áo
– Điều quan trọng nhất là rửa tay
Nếu mọi người tuân thủ nghiêm ngặt những điều này thì có thể ngăn chặn được virus.
Chúng ta luôn bị bao quanh bởi nhiều vi trùng và vi khuẩn. Khi cơ thể bạn đang yếu thì xác suất nhiễm bệnh sẽ càng cao hơn. Nếu sinh hoạt điều độ, luyện tập, ăn uống khoa học thì bạn đã có vũ khí mạnh nhất để chống virus.
Virus phát triển mạnh trong môi trường khô nên phải luôn duy trì độ ẩm thích hợp, uống nước thường xuyên. Không nên để cơ thể quá nóng hoặc quá lạnh và thường xuyên vệ sinh miệng, vòm họng. Giữ gìn môi trường sống sạch sẽ cũng là cách để loại trừ vi khuẩn.
BẠN CÓ BIẾT: Hàn Quốc đã giải cứu gần 700 Hàn kiều từ Vũ Hán trở về và cách ly như thế nào?
Người Việt Nam ở Hàn Quốc có thể sử dụng Bản đồ Virus Corona để theo dõi tình hình lây lan của dịch viêm phổi cấp ở Hàn Quốc cũng như các địa điểm bệnh nhân đã đến để tránh không bị lây nhiễm.
🚒 BẠN CẦN BIẾT: Hướng dẫn cách phát hiện triệu chứng nhiễm virus COVID-19 & Cách phòng tránh lây nhiễm hiệu quả từ các chuyên gia y tế.
⁉️ ĐỪNG HOANG MANG: 6 Tin đồn về virus COVID-19 & Lời giải thích hợp lý.
🔴 Theo dõi cập nhật tình hình lây lan của virus COVID-19 ở Hàn Quốc và trên thế giới tại đây.
